ویکی ایران › انجمن ها › تاریخ ایران › سیاسی › نخستین وزیر زن ایرانی
- نویسندهنوشتهها
فرخرو پارسا
اسفند فَرُّخروی پارسای (۱۳ اسفند ۱۳۰۱ – ۱۸ اردیبهشت ۱۳۵۹) پزشک، آموزگار، استاد دانشگاه، فعال حقوق زنان و سیاستمدار ایرانی بود. وی در کابینهٔ دوّم و سوّمِ امیرعبّاس هویدا از ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۴ بهعنوان وزیر آموزش و پرورش ایران فعالیت میکرد.او نخستین مدیرکل زن در ایران در سال ۱۳۳۹،از نخستین زنهای راهیافته به مجلس شورای ملی و نخستین زن ایرانی بود که در دوران حکومت پهلوی به مقام وزارت رسید. او در سال ۱۳۴۲ نمایندهٔ تهران در دورهٔ ۲۱ مجلس شورای ملی بود. وی پس از انقلاب ۱۳۵۷ اعدام شد.
وی در ۱۳ اسفند سال ۱۳۰۱ در باغی خارج از شهر قم زاده شد. مادر وی فخرآفاق پارسای از فعالان حقوق زنان و مدیر مجلهٔ «جهان زنان» بوده و پدرش فرخزین پارسای کارمند وزارت بازرگانی و مدیر مجلههای «اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران» و «عصر جدید» بود. او در کنار آموزش در دبستان و دبیرستان در تهران و مشهد، به همراه خواهرش تار و ویلون مشق میکرد.
فرّخرو پارسا تحصیلات ابتدایی خویش را در دبستان هما در تهران سپری نمود و برای ادامه تحصیل در دورهٔ متوسطه به دانشسرای مقدماتی رفت. وی توانست دورهٔ متوسطه را با کسب رتبهٔ اول به پایان رسانده و به دانشسرای عالی راه یابد. فرخرو پارسا در سال ۱۳۲۱ با احمد شیرینسخن ازدواج کرد. او در سال ۱۳۲۱ دانشسرای عالی را با اخذ مدرک لیسانس در رشتهٔ علوم طبیعی به پایان رسانید و به دانشگاه تهران راه یافت. از همین سال به تدریس در دبیرستانهای تهران پرداخت. وی تحصیلات دانشگاهی خویش را در رشتهٔ پزشکی ادامه داد و توانست در سال ۱۳۲۹ با اخذ درجه دکترا از دانشگاه تهران دانشآموخته گردد. او همزمان در مدرسه درس میداد، در بیمارستان کار میکرد و دورهٔ تخصصی کودکان و نوزادان را نیز در دانشگاه تهران میگذراند.او پس از پایان تحصیلات دانشگاهی تا مقطع تخصص کودکان و نوزادان، علیرغم اینکه در رشتهٔ پزشکی دانشآموخته شده بود کار طبابت را رها کرد و ترجیح داد که به کار تدریسی بپردازد؛ او آموزگار علوم طبیعی و زیستشناسی در دبیرستان ژاندارک شد. شش سال یعنی تا سال ۱۳۳۵در این دبیرستان معلم بود و بعد هم یک سال مدیر دبیرستان ولیالله نصر شد. کمی بعدتر در سال ۱۳۳۶ او رئیس دبیرستان نوربخش شد. خودش میگوید: «در دبیرستان نوربخش آن روزها بیش از ۱۱۰ شاگرد داشتم و روزی که نمایندهٔ مجلس شدم با ۱۸۵۰ دختر، مدرسه را وداع کردم و باید اعتراف کنم که مدیریت یک مدرسهٔ دخترانه بهمراتب مشکلتر از وزیر بودن است و گاهی یک مدیر مدرسه با مشکلاتی روبهرو میشود که حلوفصل آن عقل ده تا وزیر را لازم دارد.»
وی در سال ۱۳۳۳خ بههمراه تنی چند از همکارانش «انجمن بانوان فرهنگی» را برای دبیرستانهای دخترانهٔ آن دوران تأسیس نمود و در سال ۱۳۳۵خ بهعنوان یکی از اعضای هیئترئیسهٔ «شورای همکاری جمعیتهای بانوان ایرانی» انتخاب شد.
فرخرو پارسا همچنین نخستین مدیر کل زن در ایران بود. در سال ۱۳۳۹ با آغاز به کار دانشگاه ملی ایران، وی عهدهدار سِمَت مدیر کلی دبیرخانهٔ دانشگاه ملی ایران شد. انتصاب یک زن به این سمت، اعتراضات زیادی را در محافل اداری، فرهنگی و سیاسی تهران به راه انداخت ولی مقامات دانشگاه توانستند از برکناری فرخرو پارسا جلوگیری کنند.
- نویسندهنوشتهها