ویکی ایران › انجمن ها › انواع حکومت › در ایران › شاهنشاهی ایران
- نویسندهنوشتهها
شاهنشاهی ایران مجموعهای از دودمانهای ایران یا ایرانیتبار است که بر فلات ایران، سرزمین مادری ایرانیها، غرب آسیا (خاورمیانه)، جنوب آسیا آسیای مرکزی و منطقهٔ قفقاز فرمانروایی کردهاند. بنابه آثار به جا مانده از تاریخ ایران این شاهنشاهی با دودمانهای ماد و هخامنشی آغاز و با دودمان پهلوی به پایان رسید. انقلاب ۱۳۵۷ نظام پادشاهی ایران را برکنار و به نظام جمهوری اسلامی ، تبدیل کرد.
با شکست امپراتوری آشور از مادها و بابلیها و شکلگیری پادشاهی ماد، پایههای نخستین شاهنشاهیدر ایران بنا نهاده شد.
شاهنشاهی ایران در گستردهترین حالت خود در دوران شاهنشاهی هخامنشی و در زمان داریوش بزرگ و خشایارشا است، که به صورت شاهنشاهی متحد از منطقهای در استان فارس در ایران امروزی برخاست.
بر پایهٔ باور عمومی، این شاهنشاهی را کوروش بزرگ با تسخیر پادشاهی ماد آغاز کرد که بسیاری از نقاط خاورمیانه شامل سرزمینهای بابلیها، آشوریها، فنیقیها و لیدیها را تسخیر کرد. کمبوجیه، فرزند کوروش، فتوحات پدرش را با تسخیر مصر ادامه داد.
شاهنشاهی هخامنشی را نیز اسکندر مقدونی فتح کرد؛ هرچند که شاهنشاهی ایران بار دیگر در زمان دودمانهای ایرانی اشکانی و ساسانی برخاست و در دودمانهای پس از اسلام ایران چون صفوی و افشاری ادامه یافت.
در نزدیک به ۲۰ درصد از کل مدت شاهنشاهی ایران، را ۱۰ پادشاه ایران به حکومت پرداختهاند. بلاش سوم اشکانی، شاپور دوم، خسرو انوشیروان، خسرو پرویز ساسانی، سلطان محمود غزنوی، عضدالملک دیلمی، سنجر سلجوقی، شاه عباس، شاه تهماسب یکم و ناصرالدین شاه جمعاً ۴۵۲ سال (۱۸/۸ درصد از کل تاریخ ۲۵۰۰ ساله ایران) را دربرگرفتهاند.
- نویسندهنوشتهها